CANONE RAI, CZYLI ABONAMENT RTV WE WŁOSZECH

Ostatnia aktualizacja: 06.03.2021 r.

Obowiązek opłaty znienawidzonego przez większość Polaków abonamentu radiowo-telewizyjnego istnieje również we Włoszech i, podobnie jak w Polsce, mieszkańcy Włoch dwoją się i troją, by wydatku tego uniknąć. Choć potocznie zwany jest on „abonamentem RAI”, od nazwy włoskiej telewizji publicznej, tak naprawdę abonament RTV to podatek państwowy, więc nie ma znaczenia, czy oglądacie RAI, czy nie – opłata się należy.:) A począwszy od 2016 r., uchylanie się od płacenia abonamentu stało się zdecydowanie bardziej skomplikowane.

Czym jest włoski abonament RTV?

Abonament radiowy (wówczas nie było jeszcze telewizji) został we Włoszech ustanowiony jeszcze za czasów monarchii, w 1938 roku, kiedy to uchwalono, iż ktokolwiek posiada urządzenie umożliwiające odbieranie nadawanych programów, musi okresowo uiszczać odpowiednią kwotę. O ile początkowo abonament uznawany był za opłatę za świadczone usługi – czyli za odbiór fal radiowych i telewizyjnych – o tyle obecnie stanowi on podatek, którego domaga się państwo. W praktyce oznacza to, że nie ma znaczenia, jakie kanały oglądacie – ba, możecie nawet używać telewizora jedynie do oglądania filmów na DVD, a abonament i tak powinniście płacić.

Dodam, w ramach ciekawostki, że we Włoszech istnieją dwa rodzaje abonamentu:

• abonament zwykły (canone ordinario) – podatek od urządzeń posiadanych przez osoby prywatne
• abonament specjalny (canone speciale) – podatek od urządzeń będących w posiadaniu firm i instytucji

UWAGA! Jeśli posiadacie w domu (nie dotyczy to firm) tylko i wyłącznie odbiorniki radiowe, nie musicie płacić abonamentu RTV.

Jakie urządzenia podlegają abonamentowi RTV?

W związku z rozwojem technologicznym i, co za tym idzie, wątpliwościami dotyczącymi urządzeń, których posiadanie zobowiązuje do płacenia abonamentu, w 2012 r. Ministerstwo Rozwoju Gospodarczego wydało okólnik mający na celu wyjaśnienie tej kwestii. Przepisy mówią o urządzeniach technicznych dostosowanych lub takich, które mogą być dostosowane do odbioru sygnału radiowego, a więc nie mają zastosowania w przypadku innych form dystrybucji, np. telewizji internetowej. Dla ułatwienia ministerstwo podało przykłady urządzeń podlegających i nie podlegających abonamentowi RTV:

Urządzenia dostosowane do odbioru sygnału RTV	Urządzenia, które mogą być dostosowane do odbioru sygnału RTV	Urządzenia nie dostosowane do odbioru sygnału RTV (nie podlegające abonamentowi)
Telewizory wszelkiego rodzaju, również przenośne i zainstalowane np. w samochodzie czy na łodzi	Nagrywarki cyfrowe (PVR) i inne urządzenia nagrywające wyposażone w tuner TV	Komputery nie wyposażone w tuner TV
Odbiorniki radiowe wszelkiego rodzaju (patrz wyżej)	Przenośne urządzenia USB wyposażone w tuner RTV	Monitory komputerowe
Telefony komórkowe, tablety itp. wyposażone w standard pozwalający odbierać naziemne treści audio-wideo (np. DVB-H)	Karty telewizyjne do komputerów	Głośniki komputerowe
Odtwarzacze multimedialne wyposażone w odbiornik RTV (np. odtwarzacz mp3 z radiem)	Dekodery telewizji cyfrowej	Wideodomofony
	Satelitarne odbiorniki RTV
	Odtwarzacze multimedialne wyposażone w tuner RTV

Wysokość abonamentu

Przede wszystkim zasada jest taka: każda osoba płaci tylko jeden abonament RTV na wszystkie posiadane urządzenia. Kiedyś trzeba było płacić osobny abonament na urządzenia znajdujące się w tzw. „drugich domach” (seconde case), lecz obowiązek ten został zniesiony i obecnie płaci się jeden abonament, bez względu na to, gdzie stoi telewizor.

Dodatkowo mieszkańcy tego samego gospodarstwa domowego płacą tylko raz, a więc jeśli Wasza rodzina składa się z dziadka, babci, rodziców i trójki dzieci, wystarczy, że abonament będzie płacony tylko przez jedną z tych osób. Pamiętajcie, że aby stanowić część tego samego gospodarstwa domowego (nucleo familiare), musicie być wpisani do tej samej karty meldunkowej (scheda anagrafica) – z tego powodu np. opiekunki mieszkające z pracodawcą i zameldowane w jego mieszkaniu na zasadzie odrębnego gospodarstwa domowego (gdyż nie wiążą ich żadne więzi rodzinne) często otrzymywały od RAI wezwanie do „uregulowania” swojej pozycji i zapłaty abonamentu za posiadane urządzenia, gdyż abonament ewentualnie płacony przez pracodawcę ich nie dotyczył.

Wysokość abonamentu zmienia się co roku i powiedzmy sobie szczerze, opłata ta nie należy do najniższych, wbrew zapewnieniom uśmiechniętych prezenterek telewizyjnych, przypominającym obywatelom o konieczności zapłaty podatku, że „podwyżka jest niewielka”. Aby niejako zrekompensować podatnikom nowe zasady płatności obowiązujące od stycznia 2016 r., rząd obniżył nieco obowiązujące stawki i w 2021 roku wysokość rocznego abonamentu RTV wynosi 90 euro.

Sposób zapłaty

Do tej pory (czytaj: do końca 2015 roku) było tak, że RAI, po otrzymaniu okresowego wykazu osób zameldowanych we Włoszech, wysyłała wszystkim osobom, które jeszcze nie widniały na liście abonentów wezwanie do zapłaty z załączonym odpowiednim drukiem. Następnie możliwe było dokonanie wpłaty na różne sposoby: w urzędzie pocztowym, na stronie poczty włoskiej, w tzw. tabaccherie, w punktach Lottomatica i Sisal, telefonicznie, za pomocą własnego konta bankowego, przez internet, w banku czy w bankomacie.

Począwszy od 2016 r., wszystko się zmieniło i nic już nie jest takie samo - otóż, ku rozpaczy milionów Włochów, ówczesny premier Renzi postanowił, że abonament RTV zostanie wliczony do rachunku za prąd, co sprawi, że praktycznie nikt nie będzie mógł wymigać się od płatności. Kwota roczna została podzielona na 10 rat i nie ma zmiłuj, trzeba płacić.

Problem pojawił się w przypadku osób posiadających więcej niż jedną nieruchomość, np. zajmowane przez nie mieszkanie w Mediolanie oraz odziedziczony po rodzicach dom nad morzem. RAI uspokaja, że dostawcy prądu powinni automatycznie doliczać kwotę za abonament jedynie do tych rachunków, które dotyczą miejsca, w którym macie zameldowanie – w momencie podpisywania umowy na dostawę energii elektrycznej oświadczacie, czy jesteście w danym mieszkaniu zameldowani, gdyż od tego zależy taryfa, jaką będziecie płacić.

Osoby zwolnione z płacenia abonamentu

Nie łudźcie się – jest niestety mało prawdopodobne, że możecie liczyć na zwolnienie z abonamentu RTV, gdyż przywilej ten dotyczy garstki osób:

• wojskowych obcej narodowości służących w strukturach NATO
• niektórych cudzoziemców pracujących w dyplomacji, jeśli ich kraj pochodzenia zapewnia zwolnienie z płacenia abonamentu dyplomatom włoskim
• osób w wieku powyżej 75 lat, mieszkających samotnie lub z małżonkiem, których łączny dochód roczny nie przekracza 8000 euro – jeśli mieszkacie razem z małżonkiem, brane są pod uwagę dochody Was obojga

Rezygnacja z abonamentu RTV

Możecie zrezygnować z płacenia abonamentu jedynie wówczas, gdy nie posiadacie już żadnych urządzeń podlegających opłacie.

Rezygnację z abonamentu RAI składa osoba, na której nazwisko wystawiane są rachunki za prąd - oświadcza ona za pomocą specjalnego druku (który znajdziecie tutaj), że ani ona, ani żaden członek jej rodziny z nią mieszkający nie posiada telewizora i przesyła oświadczenie do urzędu skarbowego.

Jeśli macie dostęp do portalu FiscOnline, możecie wypełnić formularz i wysłać go samodzielnie przez internet, w przeciwnym wypadku macie do wyboru przesłanie go za pośrednictwem uprawnionych do tego biur (CAF, biur rachunkowych itp.), certyfikowaną pocztą elektroniczną PEC na adres cp22.canonetv@postacertificata.rai.it lub listem poleconym z załączoną kserokopią dokumentu tożsamości na adres:

Agenzia delle Entrate

Ufficio Torino 1

SAT Sportello Abbonamenti TV

Cassetta Postale 22

10121 Torino

Aby mieć pewność, że zostaniecie jak najszybciej zwolnieni z obowiązku uiszczania abonamentu RTV, musicie przesłać rezygnację, dotrzymując następujących terminów:

• rezygnacja przesłana w okresie od 1 lutego do 30 czerwca zwalnia z abonamentu od 1 lipca do 31 grudnia danego roku,
• wysłanie jej w okresie od 1 lipca do 31 stycznia zwalnia z opłaty za cały kolejny rok.

Oświadczenie o nie posiadaniu urządzeń podlegającym abonamentowi pozostaje ważne jedynie na dany okres, więc pamiętajcie o jego odnawianiu, w przeciwnym wypadku automatycznie zostanie Wam naliczony abonament RTV razem z rachunkiem za prąd.