RÓŻNE NAZWISKA NA PRAWIE JAZDY I W DOWODZIE REJESTRACYJNYM – NOWE PRZEPISY

Ostatnia aktualizacja: 03.11.2014 r.

Od kilku dni w mediach i na portalach społecznościowych biją na alarm: od 3 listopada nie będzie można prowadzić samochodu należącego do innej osoby! Jak to we Włoszech – wszyscy biją na alarm, dziennikarze ostrzegają przed nie wiadomo czym, ludzie wpadają w panikę, a rezultat tego jest taki, że w sumie nikt nie jest niczego pewien. Spróbuję więc przeanalizować dziś nowe przepisy i zobaczymy, co z tego wyniknie.:)

O co chodzi?

Zacznijmy od tego, że wchodzące w życie zmiany zostały uchwalone już kilka lat temu, w ustawie nr 120 z dnia 29.07.2010 r. Art. 12 tejże ustawy stanowi, że nazwisko osoby korzystającej przez okres przekraczający 30 dni z samochodu lub motocykla należącego do kogoś innego musi widnieć w dowodzie rejestracyjnym pojazdu (certificato di circolazione, potocznie zwanym libretto di circolazione). Stąd właśnie powszechna panika – ludzie zaczęli się zastanawiać, czy nie mogą już pożyczyć auta od kolegi czy siostry, bo w razie kontroli trzeba będzie wyskoczyć minimum z 700 euro. 

A to zupełnie nie o to chodzi – głównym celem nowych przepisów jest ustalenie, kto naprawdę odpowiada za dany pojazd poruszający się po drogach oraz walka z nieprawdziwymi informacjami podawanymi w dokumentach samochodów należących do firm czy wynajmowanych na zasadzie leasingu. Jak zapewne się domyślacie, wiele z tych aut użytkowanych jest nie tyle przez firmę, co przez krewnych i znajomych właściciela, co pozwala im zaoszczędzić na podatkach, a przy tym uniknąć odpowiedzialności cywilnej, której podlega każda osoba posiadająca samochód. Niestety przepisy często pisane są „na kolanie”, bez dokładnej analizy sytuacji, dlatego ustawodawca, chcąc nie chcąc, często sprawia kłopot zwykłym obywatelom.

UWAGA! Przepisy nie działają wstecz, więc nie dotyczą sytuacji sprzed 03.11.2014 r. Oznacza to w praktyce, że kara grzywny dopuszczalna jest dopiero począwszy od 4 grudnia 2014 r., czyli 30 dni od wejścia w życie przepisów, co potwierdziło włoskie MSW w okólniku wydanym 31.10.2014 r.

Kto musi dokonać zaktualizować dowód rejestracyjny?

Jak wspomniałam wyżej, obowiązek aktualizacji danych zawartych w dowodzie rejestracyjnym dotyczy wszystkich osób użytkujących pojazd dłużej niż 30 dni, przy czym chodzi tu o użytkowanie ciągłe i na wyłączność, dlatego też w dowodzie może widnieć tylko jedno nazwisko.

Jeśli więc kupiliście samochód na nazwisko niepełnosprawnego wujka (by zapłacić mniej za auto), ale tak naprawdę to Wy nim jeździcie, a wujek widuje auto tylko przez okno, przy okazji Waszych wizyt u niego, to w dowodzie rejestracyjnym powinno zostać wpisane Wasze nazwisko, jako użytkownika. Jak pewnie zauważyliście, napisałam, że powinno być wpisane – moi drodzy, powiedzmy sobie szczerze, w jaki sposób służby porządkowe mogą sprawdzić, od jak dawna jeździcie samochodem należącym do innej osoby prywatnej? O ile w przypadku samochodów wziętych w leasing czy w jakikolwiek inny sposób użyczonych „oficjalnie” istnieją dokumenty zawierające datę rozpoczęcia użytkowania, o tyle w innych przypadkach obowiązku spisywania umów użyczenia czy też upoważnień nie ma.

Wyobraźcie sobie taką sytuację: zatrzymuje Was policja i widzi, że zgodnie z prawem jazdy nosicie nazwisko Kowalski, a w dowodzie rejestracyjnym prowadzonego przez Was samochodu widnieje nazwisko Rossi. Policjant pyta więc, od jak dawna jeździcie tymże samochodem. Odpowiadacie, że tylko dzisiaj wujek Wam go pożyczył, bo chcieliście dziewczynę na randkę zabrać fajną bryką. I co? I na tym raczej sprawa się zakończy, chyba że policjant postanowi śledzić Was dwadzieścia cztery godziny na dobę przez ponad 30 dni, po czym wyskoczy z krzaków i wlepi Wam mandat.;)

Pamiętajcie jednak, że gdyby wujek nagle zmarł, nie ma rady, musicie zaktualizować dowód rejestracyjny – Wydział Komunikacji wpisze do niego Wasze nazwisko z adnotacją, że auto jest tymczasowo użytkowane przez Was, w oczekiwaniu na zakończenie procedury spadkowej, zgodnie ze wskazówkami Ministerstwa Transportu zawartymi w okólniku nr 23743 z dnia 27.10.2014 r. 

Oczywiście przepisy dotyczą pojazdów zarejestrowanych we Włoszech – samochody na polskich tablicach podlegają polskim przepisom i nie posiadają włoskiego dowodu rejestracyjnego, więc nie ma czego aktualizować.

Kto jest zwolniony z obowiązku aktualizacji?

Nie musicie aktualizować dowodu rejestracyjnego, jeśli (*):

• korzystacie z użyczonego samochodu przez okres nie przekraczający 30 dni
• korzystacie z samochodu należącego do członka Waszej rodziny zameldowanego w tym samym mieszkaniu – nie pytajcie mnie, czy macie wozić w samochodzie zaświadczenie o składzie rodziny (stato di famiglia), bo nie mam pojęcia, w jaki sposób władze będą sprawdzać, czy rzeczywiście mieszkacie z właścicielem pojazdu ;)
• posiadacie samochód firmowy na zasadzie benefitu, tzw. fringe benefit – jak wyjaśniło ministerstwo w wyżej wspomnianym okólniku, przepisy odnoszą się do użyczenia darmowego, a w tym przypadku auto stanowi część Waszego wynagrodzenia
• korzystacie z samochodu firmowego zarówno w celach zawodowych, jak i prywatnych (tzw. uso promiscuo)
• korzystacie z samochodu firmowego użytkowanego również przez innych kolegów z pracy – nie tylko nie jest on do Waszej wyłącznej dyspozycji, ale dodatkowo nie można tu mówić o ciągłości użytkowania
• Wasza firma zarejestrowana jest w związku przewoźników (albo autotrasportatori) – chodzi tu m. in. o taksówki czy autokary

(*) W przypadku wynajmowanych samochodów firmowych wyjątków jest więcej, ale wymieniam tylko kilka z nich, gdyż generalnie chodzi o sytuacje, które dotyczą bardziej firmy niż pracownika.

Procedura i koszty

W celu aktualizacji dowodu rejestracyjnego należy, w ciągu 30 dni kalendarzowych od momentu otrzymania pojazdu, udać się do odpowiedniego Działu Transportu (Dipartimento per i Trasporti, Motorizzazione Civile) i wypełnić odpowiedni wniosek, zawierający dane rzeczywistego użytkownika. Choć na razie brak dokładnych instrukcji, jak znam życie, zapewne konieczne będzie załączenie kopii dokumentów tożsamości właściciela i użytkownika. Otrzymacie następnie naklejkę (możliwe, że trzeba będzie poczekać na jej przesłanie), którą należy umieścić w dowodzie rejestracyjnym.

Oczywiście nic za darmo – trzeba uiścić opłatę w łącznej wysokości 25 euro (16 euro za znaczek skarbowy i 9 euro za aktualizację dowodu, tzw. diritti di motorizzazione). Kwotę tę należy wpłacić za pomocą odpowiednich druków na dwa osobne konta:

• 16 euro na konto nr 4028
• 9 euro na konto nr 9001

Kara za niedopełnienie obowiązku aktualizacji dowodu rejestracyjnego

Jeśli podczas kontroli okaże się, że dotyczy Was obowiązek aktualizacji dowodu rejestracyjnego, a tego nie zrobiliście, otrzymacie mandat w wysokości od 705 do 3526 euro. Dodatkowo dowód rejestracyjny zostanie Wam odebrany i przesłany do wydziały komunikacji, który zwróci Wam go po dopełnieniu obowiązku aktualizacji dokumentu.

W wydanym 31.10.2014 r. okólniku nr 300/A/7812/14/106/16 Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wyjaśniło, że karą grzywny za brak wpisu do dowodu rejestracyjnego karany jest właściciel samochodu, a nie kierujący, więc służby porządkowe nie mogą wlepić mandatu osobie, która akurat w nim siedzi, tylko dlatego, że nie ma przy sobie potwierdzenia aktualizacji dowodu.