13 stycznia 2014

NAZWISKO PO OTRZYMANIU OBYWATELSTWA WŁOSKIEGO – SPRAWA SIĘ ROZWIJA



AKTUALIZACJA Z DNIA 08.06.2019 R. 

UWAGA! W styczniu 2019 r. ukazał się okólnik MSW nr 462, w którym ministerstwo w końcu zdecydowało się ułatwić życie osobom, które w momencie ślubu przyjęły nazwisko małżonka. Nadal obowiązuje zasada, że głównym dokumentem potwierdzającym dane osobowe jest akt urodzenia, jeśli jednak widnieje na nim adnotacja dotycząca zmiany nazwiska, musi ono zostać utrzymane, bez przywracania Wam nazwiska nadanego w chwili narodzin. Oczywiście nie wszystkie państwa pozwalają na umieszczanie tego typu adnotacji w akcie urodzenia, na szczęście MSW wzięło to pod uwagę i stwierdziło, że jeśli taka na przykład Mariola załączy do wniosku o przyznanie obywatelstwa akt ślubu, z którego wynika, że przyjęła nazwisko męża, zostanie on potraktowany jako załącznik do aktu urodzenia, co pozwoli na zachowanie tegoż nazwiska. Jednym słowem - alleluja!

Kilka miesięcy temu, w artykule o włoskich przepisach regulujących kwestię nazwiska, pisałam o kontrowersyjnych zasadach dotyczących sytuacji osób, które otrzymują włoskie obywatelstwo. Przypominam, że w momencie nadania obywatelstwa włoskiego osoby, które noszą nazwisko, które nie jest nazwiskiem ich ojca, zostają „zmuszone” do jego zmiany, gdyż włoskie prawo nie dopuszcza wolnego wyboru w tej kwestii, a jako nowi obywatele podlegają włoskim przepisom.

Otóż jest ferment, moi drodzy, coś się dzieje – wprawdzie prawo się nie zmieniło, ale 7 stycznia br. ukazał się dość interesujący okólnik wydany przez Departament ds. Wolności Obywatelskich i Spraw Imigracyjnych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Jest to dokument dość obszerny, więc postaram się streścić Wam jego przesłanie, żebyście wiedzieli, o co biega.

Departament ten poprosił Radę Stanu (Consiglio di Stato – jest to organ odwoławczy w zakresie prawa administracyjnego) o wydanie opinii na temat nadawania nazwiska cudzoziemcom, którym przyznane zostaje obywatelstwo włoskie. Zwraca uwagę na częste wnioski o powrót do poprzedniego nazwiska składane przez osoby, którym po nadaniu obywatelstwa włoskiego zmieniono je na nazwisko ojca oraz na wyroki sądowe wydane na szczeblu unijnym oraz krajowym właśnie w tej kwestii. Dodatkowo podkreśla fakt, że w momencie tworzenia dekretu nadania obywatelstwa osoba zainteresowana nie jest jeszcze uważana za obywatela włoskiego, gdyż dekret musi zostać jeszcze podpisany przez prezydenta Włoch, a następnie osoba ta musi złożyć odpowiednie przyrzeczenie – z drugiej strony, przepisy dotyczące zmiany nazwiska dotyczą jedynie obywateli włoskich, co sprawia, że kandydat na obywatela Włoch nie może się do nich odwołać i musi poczekać na formalny akt nadania mu obywatelstwa, co komplikuje całą procedurę.

We wniosku o wydanie opinii Departament przedstawił również propozycję technicznego rozwiązania tej kwestii – w momencie składania wniosku o obywatelstwo włoskie kandydat wpisywałby swoje dane (imiona, nazwiska itp.), zgodnie z aktem urodzenia wydanym przez kraj pochodzenia, co pozwoli uniknąć późniejszego wnioskowania o powrót do dawnego nazwiska, gdyż będzie ono już zawarte w odpowiedniej części wniosku o przyznanie obywatelstwa oraz w późniejszym dekrecie jego nadania.

Co na to Rada Stanu?

Rada Stanu wydała opinię 22 lutego 2013 roku i w skrócie zawiera się w kilku punktach (nie ma sensu, żebym Wam opisywała każdy akapit):

  1. Włoskie przepisy są niezgodne z przepisami międzynarodowymi i założeniami unijnymi, a włoskie normy również gwarantują każdemu obywatelowi prawo do własnej tożsamości, co kilkakrotnie zostało potwierdzone wyrokami Sądu Kasacyjnego oraz Trybunału Konstytucyjnego.
  2. Unijne swobody obywatelskie dotyczące obywatelstwa europejskiego, zakazu dyskryminacji ze względu na pochodzenie oraz swobodnego przepływu osób wydają się świadczyć o tym, że narzucanie obywatelom innych państw włoskich norm regulujących kwestię nazwiska jest pozbawione podstaw.
  3. Przepisy, które w momencie nadania obywatelstwa poddają nowego obywatela  procedurze, które nie jest konieczna do jego nadania (czytaj: to nie jest tak, że jeśli noszę nazwisko matki, nie mogę zostać obywatelką Włoch), są przesadnym ograniczeniem swobód obywatelskich.
  4. Przepisy włoskie mają korzenie w umowach międzynarodowych niezgodnych z przeważającym ustawodawstwem unijnym w zakresie ochrony prawa do własnej tożsamości – chodzi tu o Konwencję Monachijską z dnia 5 września 1980 r. A ponieważ prawo unijne przeważa nad konwencjami międzynarodowymi, sądy włoskie oraz włoska administracja publiczna mają obowiązek interpretować zapisy konwencji w sposób zgodny z przepisami UE – jeśli nie jest to możliwe, zapis taki nie może być zastosowany.

Wniosek: wydaje się słuszne nie stosowanie (po włosku „non applicabilità”) art. 1 p. 2 ustawy nr 950 z dnia 09.11.1984 r., który w kwestii nazwiska stanowi, że w przypadku zmiany obywatelstwa przeważają przepisy państwa, którego nowym obywatelem staje się dana osoba. W związku z tym można stwierdzić, że skoro artykuł ten nie ma zastosowania, cudzoziemcy wnoszący o przyznanie obywatelstwa włoskiego powinni móc zachować swoje nazwisko.

Co to oznacza?

Trudno powiedzieć, jak teoria będzie się miała do praktyki, w każdym razie okólnik kończy się w sposób interesujący – rozwiązanie dotyczące wpisywania pierwotnych danych osobowych do dekretu nadania obywatelstwa, zaproponowane przez Departament, uzyskało aprobatę Rady Stanu, więc wszystkie urzędy, które zajmują się kwestią obywatelstwa (Prefektury, Urzędy Stanu Cywilnego i Urzędy Meldunkowe) muszą zacząć je stosować. Czy zaczną? A może będą protestować i czekać na ustawę potwierdzającą okólnik? Pożyjemy, zobaczymy.

Zwróćcie też uwagę na fakt, że wydaje się nierozwiązany problem osób, które dokonały zmiany nazwiska np. po zawarciu związku małżeńskiego czy z powodu jego ośmieszającego brzmienia - niby nie należy stosować art. 1 ustawy nr 950/1984, ale we wniosku o nadanie obywatelstwa i do dekretu jego nadania mają być wpisywane dane widniejące w akcie urodzenia, czyli w przypadku tych osób nastąpiłby powrót do pierwotnego nazwiska. A to oznacza, że tak czy inaczej konieczne byłoby późniejsze złożenie wniosku  o jego zmianę, więc dopóki przepisy w jasny sposób nie pozwolą na utrzymanie aktualnie noszonego nazwiska, sprawa pozostanie rozwiązana jedynie częściowo.



22 komentarze:

  1. Oooooo, dzięki wielkie za ten artykuł, Dee! W ostatnim okresie dość intensywnie interesuję się tymi kwestiami, więc spadasz mi jak z nieba z podsumowaniem tej opinii. Jednym słowem, pojawiło się światełko w tunelu i coś się dzieje. Niemniej jednak, znając Włochy i mechanizmy rządzące włoską biurokracją, obawiam się, że w praktyce jeszcze przez kilka lat będzie szło to wszystko bardzo opornie.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Niestety tez tak myślę. Włosi hołdują patriarchatowi i ciężko jest im wyjść poza utarte schematy i obowiązująca tradycje. Z jednaj strony utrzymują, ze kobieta nie ma przyjmować po ślubie nazwiska męża, gdyż jest to dyskryminacja i zmienianie jej tożsamości poprzez podporządkowanie jej mężczyźnie, z drugiej strony uniemożliwiają jej wolny wybór, a dzieciom... narzucają nazwisko ojca. Widocznie nie widza w tym dyskryminacji kobiety, która, jakby nie patrzeć, jest matka dziecka i może chciałaby mieć coś do powiedzenia w kwestii noszonego przez nie nazwiska.

      Usuń
    2. Dokładnie tak. To co dla mnie jest też absurdalne, to że Włoszki burzą się, że "jak to przyjmujesz nazwisko męża?!", unoszą brwi ze zdumienia, a z drugiej strony np. w szkołach, przedszkolach większość z nich przedstawia się nazwiskiem męża, co potwierdza, że jest jednak coś logicznego w tym "zabiegu", praktykowanym zresztą w większości chyba krajów na świecie. Pomijam teraz, czy komuś odpowiada taka opcja, czy woli sobie zatrzymać swoje nazwisko, albo tylko dodać nazwisko męża - to decyzja każdej z nas, ale denerwuje mnie to, że Włosi/włoska biurokracja odmawiają sformalizowania fenomenu, który na poziomie nieformalnym i tak już od dawna istnieje.

      Usuń
    3. kurde wlasnie wrocilam z Prefektury i Comuny, wg nich powinnam zmienic nazwisko na panienskie... (mam 6 m-cy na zlozenie przysiegi).Tak w ogole to zstanawiam sie czy to obywatelstwo w ogole mi do czegos potrzebne bedzie. Zalezalo mi jedynie na tym by dzieci mialy paszport wloski (ameryka), ale teraz zmieniac wszystkie tu dokumenty??? wiecie ile to zachodu ???????? masakra
      jejku chyba dam sobie spokoj, a moze i polakom znissà niedlugo wizy....

      Usuń
    4. No niestety powinnaś, gdyż na razie prawo nie uległo zmianie, wiec powrót do nazwiska panieńskiego jest przewidziany włoskimi przepisami. Po otrzymaniu obywatelstwa włoskiego możesz złożyć wniosek do Prefekta o powrót do nazwiska męża, na podstawie ustawy nr 54/2012 - pisałam o tym tutaj:

      http://deeoswajawlochy.blogspot.it/2013/09/kwestia-nazwiska-we-woszech.html

      Usuń
  2. Mam pytanie jesli chodzi o koncòwki nazwisk jesli samotna matka ma nazwisko Kowalska to i dziecku nadano chlopakowi Kowalska nie Kowalski czy to normalne czy to problem niedouczonych urzednikòw, niestety mamy zbyt zacofanych urzedasòw.
    Prosze o odpowiedz bo nie moge doczytac nigdzie jaka jest prawda.
    Dziekuje.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jeśli dziecko ma tylko obywatelstwo polskie, kwestia jego nazwiska jest regulowana przez polskie przepisy, więc jeśli nadano dziecku nazwisko z nimi niezgodne, należałoby dokonać korekty.

      Usuń
  3. A wiec matka jest polka i jeszcze nie ma obywatelstwa wloskiego, lecz dziecko urodzilo sie tutaj i automatycznie dano mu obywatelstwo wloskie lecz przy rejestracji u urzedzie stanu cywilnego zapisano chlopca pod nazwiskiem matki, nazwisko matki konczy sie na - ska, chlopiec powinien miec koncòwke -ski, ale tutaj tego nie chca zrozumiec i nie wiem czy to zgodne z tym co mniej wiecej tu zrozumialam. Tu chodzi o koncòwki, czy to da sie zmienic.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. We Włoszech nie uzyskuje się obywatelstwa poprzez urodzenie na terytorium Włoch, więc jeśli matka jest Polką, a dziecko uznane zostało za obywatela włoskiego, to ojciec musi być Włochem. Jeśli matka pierwsza uznała dziecko, otrzymało ono jej nazwisko, przy czym we Włoszech odmiana nazwisk nie ma zastosowania, więc nic dziwnego, że przepisano po prostu jej nazwisko. W tym przypadku nie pozostaje nic innego, jak wystąpić do Prefektury o zmianę nazwiska dziecka, motywując wniosek problemem z określeniem płci w kraju pochodzenia matki.

      Usuń
    2. Nie prawda . Ja mam nazwisko męża cka a mąż cki. Urodziłam tu córkę i nie było żadnego problemu wytłumaczyć ze w Polsce sa nazwiska które sie odmienia

      Usuń
    3. "Nieprawda" to dość mocne słowo - powiedzmy, że Ty osobiście nie miałaś problemów, ale inne osoby tak. Więc nie jest to nieprawda. :)

      Usuń
  4. Witam,
    I jak to teraz jest po prawie roku z tą zmianą nazwiska? Dalej trzeba wrócić do nazwiska ojca czy już można mieć swoje "ślubne" :) ?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Niestety do tej pory nic się w tej kwestii nie zmieniło i aby po otrzymaniu obywatelstwa włoskiego powrócić do nazwiska męża, trzeba złożyć odpowiedni wniosek w Prefekturze.

      Usuń
  5. Dobra, to ja sie pochwale: udalo mi sie we Wloszech zmienic nazwisko. Z pojedynczego panienskiego na podwojne - takie jak zdecydowalam miec po slubie.. Oczywiscie w polskich dokumentach po slubie mialam 2 nazwiska, we Wloszech rowniez do momentu uzyskania obywatelstwa wloskiego. Wtedy Wlosi odjeli mi jedno nazwisko. Da sie z tym przezyc, ale czasami jest to dosc klopotliwe (choc gorszym przypadkiem jest, gdy ktos w Polsce ma tylko nazwisko meza, a we Wloszech tylko nazwisko panienskie..) Stad postanowilam powalczyc we Wloszech i sie udalo. Trwalo to okolo 1,5 roku. Kosztowalo to troche zachodu (noszenie papierow do Prefektury, do gminy, pisanie pisemek, kontrola u karabinierow itp, itd) i troche kasy na znaczki skarbowe. Niemniej jednak jest to mozliwe tylko trzeba uzbroic sie w cierpliwosc. Najbardziej glupia w tym wszystkim rzecza jest adnotacja wpisana do aktu urodzenia w gminie: a mianowicie, ze urodzilam sie...... z podwojnym nazwiskiem,.... Oczywiscie ponizej jest cale wyjasnienie zdarzenia, ale na pierwszy rzut oka takie stwierdzenie wywolalo u mnie protest w urzedzie, ze to nieprawda..Ale uslyszalam, ze tak ma byc, ze takie sa papiery, takie sa wzory dokumentow i tak juz jest.,io tak jest dobrze..

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Gratuluję i bardzo dziękuję za podzielenie się doświadczeniem! :)

      Usuń
  6. Mam pytanie moja mam polka posiad włoskie obywatelstwo czy ja również moge sie onie domagać pomimo że mieszkam w polsce ?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jeśli jesteś nieletni, to możesz otrzymać automatycznie obywatelstwo mamy, ale tylko wówczas, gdy mieszkacie razem (niekoniecznie we Włoszech). Jeżeli natomiast masz więcej niż 18 lat, to obywatelstwo włoskie posiadane przez mamę nie ma znaczenia, nic Ci ono nie da

      Usuń
  7. staram sie oobywatelstwo wloskie a nosze nazwisko mojego zmarlego pierwszego meza ,to dopiero nie do przyjecia chce wiedziec czy te zmiany moga byc tylko we wloszech czy musze powrocic rowniez w polsce do nazwiska panienskiego

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Z tego, co wiem, w Polsce zmiana nazwiska nie jest problemem, więc jeżeli nie zależy Ci na zachowaniu obecnego nazwiska, najlepiej byłoby powrócić w Polsce do nazwiska panieńskiego, wówczas po otrzymaniu obywatelstwa włoskiego i zmianie nazwiska we Włoszech na wszystkich dokumentach (polskich i włoskich) będą widniały takie same dane. Jeżeli natomiast chciałabyś zachować nazwisko zmarłego męża w Polsce, nic nie stoi na przeszkodzie, ale weź pod uwagę, że może to Ci nieco skomplikować życie, bo może się zdarzyć, że konieczne będzie przedstawiania zaświadczenia (np. z konsulatu) potwierdzającego Twoją tożsamość (czyli że pani X i pani Y to ta sama osoba). Możesz też, po zmianie nazwiska przez włoską prefekturę, złożyć wniosek we Włoszech o przywrócenie nazwiska męża - nie jest powiedziane, że prefekt się przychyli do wniosku, ale taka możliwości istnieje.

      Usuń
  8. Jakies nowosci w temacie? Minęło kilka lat moze coś sie zmieniło? Mam na myśli pozostanie przy nazwisku męża po otrzymaniu obywatelstwa. Sama zastanawiam sie nad złożeniem wniosku, ale szczerze mówiąc bardziej zalezy mi na nazwisku, więc nie wiem, czy warto ryzykować. Moze komuś sie udało bez większych problemów?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jest nowość - w marcu 2019 r. ukazał się okólnik, który dopuszcza załączenie aktu ślubu, z którego wynika przyjęte nazwisko męża. Zaraz zaktualizuję artykuł!

      Usuń

Komentarze są moderowane, więc na ich publikację trzeba trochę poczekać. Komentarze niekulturalne lub niezgodne z netykietą nie będą publikowane, proszę Was też o pozostawianie komentarzy odnoszących się do tematu artykułu. Tylko w ten sposób jestem w stanie zapewnić przejrzystość bloga! Dziękuję za komentarze i za współpracę. :)

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...