WŁOSKIE PRAWO JAZDY KATEGORII A

Ostatnia aktualizacja: 14.11.2021 r.

Jak zapewne zauważyliście, Włochy to kraj skuterów, motocykli i innych dwukołowców, z przewagą tych pierwszych. Z jednej strony pozwala na to klimat (jazda skuterem po zaśnieżonych, polskich drogach w okresie zimowym niekoniecznie należy do przyjemności, zwłaszcza gdy lodowaty wiatr próbuje odmrozić delikwentowi wszystkie wystające części ciała), z drugiej jest to często jedyny środek transportu pozwalający przebić się przez zakorkowane miasto. Ci z Was, którzy mieszkają w Rzymie, wiedzą doskonale, co oznacza stanie w korku na obwodnicy (nie bez powodu zwanej przez mieszkańców Wielkim Okrężnym Parkingiem) lub w centrum, nie mówiąc już o fatalnie działającej komunikacji miejskiej – wszystkie te czynniki sprawiają, że wielu rzymian nie wyobraża sobie życia bez skutera.

Jeśli również zastanawiacie się nad przerzuceniem się na skuter lub motocykl, potrzebne Wam będzie odpowiedni dokument. Podobnie jak w przypadku prawa jazdy kategorii B, 19 stycznia 2013 roku weszły w życie spore zmiany w Kodeksie Drogowym, mające na celu dopasowanie włoskich kategorii praw jazdy do kategorii obowiązujących w całej Unii Europejskiej. 

UWAGA! Aby móc ubiegać się o włoskie prawo jazdy, konieczne jest zameldowanie na terytorium Włoch lub, zgodnie z okólnikiem Ministerstwa Infrastruktury i Transportu nr 28822/23.3.5 z dnia 19.09.2019 r., posiadanie tzw. pobytu zwykłego (residenza normale), o którym pisałam szerzej tutaj.

Kategoria A podzielona jest na cztery rodzaje uprawnień:

• AM – wydawane od 14 roku życia, upoważnia do prowadzenia motorowerów oraz lekkich pojazdów czterokołowych o maksymalnej pojemności skokowej silnika nie przekraczającej 50 cc lub mocy silnika nie większej niż 4 kW; pojazdy te nie mogą przekraczać prędkości 45 km/h, a dodatkowo do ukończenia 18 roku życia nie można przewozić pasażerów
• A1 – wydawane od 16 roku życia, upoważnia do prowadzenia motocykli o maksymalnej pojemności skokowej silnika nie przekraczającej 125 cm3, mocy silnika nie większej niż 11 kW i stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającym 0,1 kW/kg; do ukończenia 18 roku życia nie można przewozić pasażerów
• A2 – wydawane od 18 roku życia, upoważnia do prowadzenia motocykli o mocy nieprzekraczającej 35 kW i stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającym 0,2 kW/kg, przy czym motocykl taki nie może powstać w wyniku wprowadzenia zmian w pojeździe o mocy przekraczającej 70kW
• A - wydawane od 20 roku życia, po upłynięciu co najmniej dwóch lat od momentu otrzymania prawa jazdy kat. A2 lub od 24 roku bez dodatkowych warunków; upoważnia do prowadzenia wszystkich pojazdów motocyklowych

Ponadto warto pamiętać, że prawo jazdy kat. B upoważnia do prowadzenia na terytorium Włoch pojazdów określonych w kategorii A1 oraz pojazdów trójkołowych o mocy silnika przekraczającej 15kW, pod warunkiem, że ukończyliście 21 lat.

Ograniczenia dla kierowców „młodych stażem”

Podobnie jak w przypadku prawa jazdy kategorii B, we Włoszech wprowadzone zostały pewne ograniczenia dla osób, które dopiero uzyskały uprawnienia:

• Kat. A i A2: przez pierwsze 3 lata nie możecie przekraczać prędkości 100 km/h na autostradach i 90 km/h na głównych drogach pozamiejskich
• przez pierwsze 3 lata będzie Wam odbierana podwójna ilość punktów za wykroczenia przewidujące taką karę

Jeśli chodzi o ważność prawa jazdy kategorii A, jest ona identyczna jak w przypadku kategorii B, a więc zmienia się wraz w Waszym wiekiem.

Procedura wydawania prawa jazdy

Powtórzę to, co już napisałam w artykule o prawku kat. B – większość z Was doskonale zdaje sobie sprawę, że we Włoszech nigdy nie ma pewności co do obowiązujących procedur, więc jak zwykle zachęcam do kontaktu z odpowiednim terytorialnie wydziałem komunikacji (Motorizzazione) w celu dokładnego wypytania o wymagane przez lokalnych urzędników dokumenty i tym podobne.

Podobnie jak w przypadku prawa jazdy kategorii B, macie do wyboru skorzystanie z pośrednictwa szkoły jazdy (autoscuola, scuola guida) lub załatwienie wszystkiego samodzielnie, oszczędzając tym samym sporo kasy, którą możecie przeznaczyć na coś innego.;) Ponieważ pośrednictwo szkoły jazdy oznacza, że wszystko zostanie za Was załatwione, opiszę jedynie procedurę „samodzielną”, dla tych z Was, którzy wolą sami się tym zająć.

Uczciwie uprzedzam – jeśli czytaliście artykuł dotyczący włoskiego prawa jazdy kat. B, zauważycie, że posilam się tu niezwykle użyteczną funkcją „kopiuj – wklej”, gdyż procedury są niemal identyczne. :)

Po pierwsze, potrzebne Wam będą trzy zdjęcia. Możecie je spokojnie zrobić w specjalnych „maszynkach” do robienia zdjęć – pamiętajcie, żeby zdjąć czapkę, gdyż zdjęcie ma być bez nakrycia głowy. Jedno ze zdjęć musi być potwierdzone (foto autenticata), o czym za chwilę.

Po drugie, kupcie znaczki skarbowe. Przynajmniej jeden (a prawdopodobnie dwa) w wysokości 16 euro będzie Wam potrzebny do zaświadczenia lekarskiego, kolejny do wniosku składanego w wydziale komunikacji, więc najlepiej zaopatrzyć się w trzy znaczki o wartości 16 euro.

Następnie musicie uzyskać zaświadczenie lekarskie. Ponieważ procedura jest identyczna jak ta, którą opisałam tutaj (paragraf dotyczący właśnie zaświadczenia lekarskiego), nie będę się powtarzać – dodam jedynie, że w praktyce wygląda to najczęściej tak, że upoważniony lekarz daje Wam do wypełnienia formularz, potwierdza zgodność załączonego zdjęcia z „oryginałem” (czyli z Waszą twarzą), każe zapłacić i wklepuje zaświadczenie do systemu.

Musicie teraz dokonać obowiązkowych wpłat na dwa różne konta wydziału komunikacji (Motorizzazione Civile). Blankiety otrzymacie w oddziale Motorizzazione Civile, można je tez znaleźć na w większych urzędach pocztowych. Obecnie łączne opłaty, jakie trzeba wnieść są następujące:

• 26,40 euro na konto nr 9001 (za egzamin teoretyczny)
• 16 euro na konto nr 4028 (za egzamin teoretyczny)
• 16 euro na konto nr 4028 (za egzamin praktyczny)

Kolejny krok to złożenie wniosku w Motorizzazione Civile. Musicie wypełnić wniosek na formularzu TT212 i załączyć do niego następujące dokumenty:

• ważny dokument tożsamości + ksero – jeśli nie macie włoskiego dowodu osobistego, konieczne będzie podpisanie oświadczenia (autodichiarazione) o zameldowaniu we Włoszech (przypominam, że żądanie zaświadczeń przez urzędy publiczne jest zabronione, więc nikt nie może wymagać od Was zaświadczenia o zameldowaniu wydanego przez urząd gminy)
• dowody wpłat, o których wspomniałam wyżej – zazwyczaj dowód wpłaty za egzamin praktyczny załącza się później, do wniosku o jego „rezerwację”; najlepiej skserujcie sobie wszystkie odcinki wpłaty, gdyż często wymaga się zarówno oryginału, jak i jego kopii
• zaświadczenie lekarskie z potwierdzonym zdjęciem
• dwa dodatkowe zdjęcia
• kartę zdrowia (tessera sanitaria) lub, jeśli nie macie prawa do opieki zdrowotnej we Włoszech, zaświadczenie wydania Wam codice fiscale przez urząd skarbowy + ksero
• oryginał + ksero ewentualnie posiadanego już przez Was prawa jazdy, np. kat. B
• upoważnienie podpisane przez rodziców, jeśli jesteście niepełnoletni

Wniosek możecie złożyć osobiście lub upoważnić do tego na piśmie osobę trzecią, załączając do upoważnienia ksero Waszego dowodu tożsamości.

Po przyjęciu Waszego wniosku wydział komunikacji wydaje Wam zaświadczenie o jego złożeniu. Świstek ten nie upoważnia Was na razie do niczego – musicie poczekać na wydanie tzw. formularza DTT 0671, na który zazwyczaj oczekuje się 15-30 dni (w urzędzie poinformują Was, jaki jest czas oczekiwania).

UWAGA! W niektórych przypadkach (jeśli posiadacie już prawo jazdy kat. B lub A1, a chcecie uzyskać prawo jazdy kat. A) nie jest konieczne przystąpienie do egzaminu teoretycznego, więc po złożeniu wniosku otrzymacie od razu upoważnienie do rozpoczęcia nauki jazdy na motocyklu odpowiedniego do danej kategorii.

Teraz możecie zapisać się w Motorizzazione na egzamin teoretyczny. Otrzymane upoważnienie ma ważność 6 miesięcy, czyli tyle macie czasu na przygotowanie się do egzaminu. Jeśli coś pójdzie nie tak, możecie przystąpić do niego ponownie, na podstawie tego samego upoważnienia, jednak można to zrobić tylko raz, a od poprzedniej próby musi minąć co najmniej miesiąc.

Po zdaniu teorii otrzymacie tzw. foglio rosa (dosłownie „różowa kartka”), czyli upoważnienie do rozpoczęcia nauki jazdy, ważne 12 miesięcy. Możecie zapisać się do szkoły jazdy lub praktykować „prywatnie”, pod warunkiem, że spełnione zostaną następujące warunki:

• motocykl/skuter musi spełniać kryteria kategorii, której dotyczy egzamin
• w odróżnieniu od kategorii B, nie ma obowiązku jazdy w towarzystwie osoby będącej w posiadaniu prawa jazdy (jako że w przypadku skutera czy motocykla nie ma to większego sensu), jednak „ćwiczyć” powinniście w mało uczęszczanych miejscach, byście nie stanowili zagrożenia dla ruchu

„Różowa kartka” pozwala też na zapisanie się na egzamin praktyczny, z tym, że nie możecie do niego przystąpić przez upłynięciem miesiąca od momentu wydania upoważnienia do rozpoczęcia nauki jazdy. Na egzamin praktyczny zapisujecie się w wydziale komunikacji (Motorizzazione Civile), podobnie jak na egzamin teoretyczny.

Czas na egzamin praktyczny, który powinien składać się z kilku etapów:

• kontrola przygotowania się kandydata do bezpiecznej jazdy: poprawne założenie kasku i ubioru ochronnego oraz sprawdzenie stanu technicznego pojazdu (np. poziomu oleju, stanu hamulców, opon, świateł itp. – możliwe są pytania teoretyczne!)
• manewry na placu (np. postawienie motocykla na nóżce, powolny slalom,  parkowanie, jazda po wąskim obszarze przy prędkości co najmniej 30 km/h, wyprzedzanie wąskiej przeszkody przy prędkości co najmniej 50 km/h, hamowanie precyzyjne itp.)
• zachowanie podczas jazdy w ruchu drogowym (prowadzenie motocykla na zakrętach, zachowanie na skrzyżowaniu, wyprzedzanie itp.)

UWAGA! Na egzamin zazwyczaj należy dostarczyć własny pojazd lub pojazd pożyczony – pamiętajcie o zabraniu wszystkich dokumentów, łącznie z upoważnieniem właściciela. Zapytajcie też, jaki ubiór wymagany jest podczas egzaminu – zwykle niezbędny jest kask całkowicie chroniący głowę oraz odpowiednie ubranie ochronne.

Jeśli nie uda Wam się zdać egzaminu za pierwszym podejściem, możecie spróbować ponownie, na podstawie tego samego upoważnienia, jednak można to zrobić tylko trzykrotnie, a od poprzedniej próby musi minąć co najmniej miesiąc.

Po zdaniu egzaminu praktycznego nie pozostaje Wam nic innego, jak oczekiwanie na nowy dokument. Zapytajcie na miejscu, jak długo musicie czekać na dokument i gdzie należy go odebrać (może przyjdzie pocztą?).

Włoskie prawo jazdy jest ważne w całej Europie, a więc również w Polsce – polskie przepisy nie przewidują konieczności wymiany europejskiego prawa jazdy na polskie nawet w przypadku zameldowania w kraju.