ZWOLNIENIA GRUPOWE WE WŁOSZECH (LICENZIAMENTO COLLETTIVO/PROCEDURA DI MOBILITÀ)

Aktualizacja z dnia 27.03.2015 r.: Jeśli podpisaliście lub podpiszecie umowę na czas nieokreślony po 07.03.2015 r., będą Was obowiązywać nowe zasady zwolnień, o czym pisałam tutaj. <-- KLIK

O zwolnieniach grupowych, zwanych też procedura di mobilità, mówimy wówczas, gdy firma rezygnuje z „usług” większej ilości pracowników. Nie zawsze możliwe jest przeprowadzenie zwolnień grupowych, które regulowane są specjalnymi przepisami – pracodawca nie może samodzielnie zdecydować, którzy pracownicy mają być zwolnieni, a cała procedura jest dość skomplikowana.

Na czym polegają zwolnienia grupowe?

Ze zwolnieniami grupowymi mamy do czynienia wówczas, gdy zostają spełnione jednocześnie następujące warunki:

• firma zatrudnia więcej niż 15 osób – chodzi tu o osoby zatrudnione na umowę na czas określony lub nieokreślony oraz stażystów 
• zostaje zwolnionych co najmniej pięciu pracowników
• ich zwolnienie zostanie przeprowadzone w ciągu 120 dni
• powodem zwolnienia jest zmniejszenie produkcji, reorganizacja lub zamknięcie zakładu

Na jakiej podstawie wybiera się pracowników do zwolnienia?

To nie jest tak, że pracodawca siada sobie przy biurku, bierze wykaz pracowników i na chybił trafił wybiera głowy do odstrzelenia. Przy wyborze osób, które ma zamiar objąć zwolnieniami grupowymi musi on przestrzegać określonych kryteriów, zgodnie z art. 5 ustawy nr 223/1991.

Zazwyczaj kryteria te wyszczególnione są w kontraktach zbiorowych (CCNL) każdej branży, więc musicie sprawdzić w odpowiednim kontrakcie, jak to wygląda w Waszym przypadku. Zdarza się jednak, że kontrakt zbiorowy nie określa kryteriów wyboru pracowników – wówczas pracodawca musi wziąć pod uwagę następujące czynniki:

• sytuację rodzinną pracownika – jeśli Kazio jest singlem, a Dyzio ma na utrzymaniu niepracującą żonę i małe dziecko, to większe ryzyko zwolnienia jest po stronie Kazia
• staż zawodowy pracownika w firmie  
• wymogi produkcyjne i organizacyjne firmy – zwalniani są np. pracownicy działów, w których jest zbyt wiele osób w odniesieniu do ilości pracy

Ważne jest, by pracodawca, po podjęciu decyzji dotyczącej wyboru pracowników, odpowiednio decyzję tę umotywował, gdyż w przypadku odwołania się pracowników to on będzie musiał udowodnić, że zwolnienie zostało przeprowadzone zgodnie z przepisami.

Niektórych pracowników, w określonych sytuacjach, nie można objąć zwolnieniami grupowymi – należą do nich: ·         kobiety w ciąży (z wyjątkiem likwidacji firmy lub jej oddziału, gdy nie ma możliwości przeniesienia pracownicy do innej filii) ·         niepełnosprawni i kobiety ogólnie w przypadku, gdy ilość kobiet i osób niepełnosprawnych po zwolnieniach jest mniejsza niż minimum przewidziane przepisami

Procedura

Procedura przeprowadzenia zwolnień grupowych jest bardzo złożona i składa się z kilku faz, które postaram się Wam poniżej przedstawić.

Firma ma obowiązek uprzedzić o planowanych zwolnieniach związki zawodowe, stowarzyszenia branżowe oraz urząd pracy, wysyłając im tzw. comunicazione preventiva, w której muszą być zawarte następujące informacje:

• powody, dla których firma postanowiła przeprowadzić zwolnienia grupowe
• powody, dla których nie da się uniknąć zwolnień, korzystając np. z cassa integrazione
• sposoby na zmniejszenie konsekwencji społecznych przeprowadzenia zwolnień grupowych
• wykaz pracowników objętych zwolnieniami
• planowany termin przeprowadzenia zwolnień 

Związki zawodowe mają 7 dni od otrzymania komunikatu na to, by zażądać przeprowadzenia wspólnej analizy sytuacji – etap ten może potrwać maksymalnie 45 dni (23 dni w przypadku zwolnień obejmujących do 10 osób). Celem wspólnych konsultacji jest znalezienie porozumienia pomiędzy pracodawcą a pracownikami (reprezentowanymi przez związki zawodowe), tak, aby obie strony były – w miarę możliwości – zadowolone z wyboru pracowników, którzy zostaną objęci zwolnieniami.

Wynik konsultacji zostaje przesłany do urzędu pracy – jeśli porozumienie zostało zawarte, to firma może przystąpić do zwalniania pracowników, w przeciwnym wypadku urząd może powołać obie strony i raz jeszcze spróbować doprowadzić do ugody. Jeśli w ciągu maksymalnie 30 dni (15 dni w przypadku zwolnień obejmujących do 10 osób) nie dojdzie do porozumienia, firma może rozpocząć zwalnianie na własnych warunkach.

PRACODAWCA MUSI WRĘCZYĆ WAM WYPOWIEDZENIE NA PIŚMIE!

Liste di mobilità

(Ponieważ jest to temat dość obszerny, zajmę się nim dokładniej w osobnym artykule – dziś jedynie zarys zagadnienia.)

Pracownicy objęci zwolnieniami grupowymi zostają wpisani na szczególny rodzaj wykazu osób bezrobotnych, tzw. liste di mobilità. Ma to na celu ułatwienie im powrotu na rynek pracy, również poprzez organizację szkoleń zawodowych czy wykorzystanie ich do prac społecznych.

Jeśli Wasz staż zawodowy w firmie wynosi co najmniej 12 miesięcy, przysługuje Wam też specjalny zasiłek wypłacany przez INPS, którego wysokość jest obecnie stopniowo zmniejszana, gdyż w 2017 roku zostanie on całkowicie zastąpiony przez "zwykły" zasiłek dla bezrobotnych.