OŚWIADCZENIE ISEE – KTO MOŻE UBIEGAĆ SIĘ O PRZYWILEJE SOCJALNE?

Ostatnia aktualizacja: 03.11.2017 r.

Skrót ISEE (indicatore della situazione economica equivalente – wskaźnik równoważnej sytuacji finansowej) jest we Włoszech znany chyba wszystkim, no może z wyjątkiem osób zamożnych, których nie interesują sprawy socjalne, listy przyjęć do przedszkoli czy różne przywileje przysługujące osobom posiadającym niewielkie dochody. Jest to współczynnik, który pozwala na ustalenie, czy macie prawo do uzyskania różnych przywilejów socjalnych, np. zwolnienia z niektórych opłat za korzystanie z służby zdrowia (tzw. esenzione ticket per reddito), obniżenie opłat za studia czy zniżki na podręczniki szkolne. Dotyczy on całej rodziny, nie pojedynczych osób, więc w obliczeniach bierze się pod uwagę sytuację finansową wszystkich członków Waszej rodziny.

W 2015 roku zostały zaostrzone przepisy i zmieniły się parametry brane pod uwagę przy obliczaniu ISEE, gdyż państwo włoskie chce mieć pewność (o ile taką pewność można mieć...), że pomoc socjalną i różnego rodzaju ulgi otrzymują jedynie osoby naprawdę potrzebujące. Wprowadzono nowe formularze, które wypełniane są w zależności od Waszej sytuacji oraz od rodzaju pomocy, o jaką się ubiegacie (np. obniżenie opłat za studia uniwersyteckie, ulgi na dzieci rodziców nie pozostających w związku małżeńskim czy opiekę domową dla osób niepełnosprawnych).

Pamiętajcie, że za wpisanie do oświadczenia ISEE fałszywych danych możecie zostać pociągnięci do odpowiedzialności, również karnej!

CZŁONKOWIE RODZINY

Przede wszystkim musicie pamiętać, że w przypadku deklaracji ISEE nie ma znaczenia jedynie to, kto jest razem z Wami zameldowany, a więc kto znajduje się w tzw. stato di famiglia (dosł. „stan rodziny”), gdyż za członków Waszej rodziny uważa się czasem też inne osoby, nawet jeśli z Wami nie mieszkają. Tak więc w skład rodziny wpisywanej do oświadczenia ISEE wchodzą:

• osoba składająca oświadczenie
• małżonek, nawet jeśli jest zameldowany gdzie indziej – wyjątek stanowi sytuacja, gdy małżonkowie pozostają w separacji, zmiana miejsca zamieszkania została zasądzona wyrokiem sądu, jedno z rodziców utraciło władzę rodzicielską nad dziećmi, został złożony wniosek o rozwód lub małżonek opuścił dom zamieszkiwany przez rodzinę
• nieletnie dzieci
• nieletni Wam powierzeni tymczasowo lub w oczekiwaniu na adopcję
• dzieci pełnoletnie pozostające na Waszym utrzymaniu, nawet jeśli są zameldowane gdzie indziej – od 2015 r. wyjątek stanowią dzieci, które założyły rodzinę
• inne osoby pozostające na Waszym utrzymaniu, nawet jeśli są zameldowane gdzie indziej, oraz ich nieletnie dzieci
• wszystkie osoby z Wami zamieszkujące i zarejestrowane na tej samej karcie meldunkowej (scheda anagrafica), zgodnie z zaświadczeniem z gminy (stato di famiglia) 

DOCHODY

Do oświadczenia ISEE należy wpisać następujące dochody (zgodnie z wprowadzonymi zmianami, odnoszące się do dwóch lat wstecz, czyli w przypadku oświadczenia ISEE składanego w 2015 r. bierze się pod uwagę dochody z 2013 r.) i posiadane dobra wszystkich członków rodziny, które posłużą następnie do obliczenia współczynnika ISEE:

• dochody z pracy, w tym z pracy poza granicami Włoch
• dochody z najmu
• dochody z działalności gospodarczej, udziału we spółkach itp. – również za granicą
• otrzymywane alimenty
• zasiłki - zgodnie z okólnikiem INPS nr 137 z dnia 25.07.2016 r., wyjątek stanowią zasiłki wypłacane osobom niepełnosprawnym ze względu na inwalidztwo, np. renty inwalidzkie, dodatek pielęgnacyjny (indennità di accompagnamento) czy zasiłek komunikacyjny dla osób niesłyszących
• posiadane nieruchomości i tereny – od 2015 roku brane są pod uwagę również nieruchomości posiadane za granicą
• oszczędności zgromadzone na rachunkach bankowych, również poza granicami Włoch – od 2015 r. liczy się średnia wartość roczna posiadanych przez Was środków, a nie stan konta na dzień 31 grudnia, jeżeli średnia wartość jest wyższa
• akcje i obligacje
• polisy ubezpieczeniowe
• tzw. dobra luksusowe
• dochody obywateli włoskich zameldowanych za granicą i wpisanych do specjalnego rejestru A.I.R.E. 

Jeśli posiadacie ważne oświadczenie ISEE, ale zaszły znaczne zmiany w dochodach Waszej rodziny (np. jedno z Was straciło pracę), możecie dokonać jego aktualizacji za pomocą nowego formularza ISEE Corrente, który bierze pod uwagę dochody z ostatnich 12 miesięcy i ma ważność dwumiesięczną.

Procedura ustalająca współczynnik ISEE bierze pod uwagę elementy pozwalające na jego obniżenie, np. wypłacane przez Was alimenty, wydatki związane z niepełnosprawnością, dochody uzyskiwane przez rolników z działalności rolniczej, kredyt mieszkaniowy, wydatki na wynajem mieszkania, posiadanie niepełnosprawnych dzieci. W odróżnieniu od uzyskanych dochodów, w tym przypadku bierze się pod uwagę odliczenia z roku poprzedzającego rok, w którym składacie oświadczenie (czyli w 2015 r. liczą się dane z 2014 r.).

JAK OTRZYMAĆ DEKLARACJĘ ISEE?

Wprawdzie możecie przeprowadzić symulację obliczenia wskaźnika ISEE na stronie INPS, jednak jedynym ważnym potwierdzeniem jest deklaracja potwierdzona przez INPS, gminę (jeżeli oferuje tego typu usługi) lub CAF. Aby ją otrzymać, musicie:

• wypełnić odpowiednie oświadczenie (DSU – dichiarazione sostitutiva unica) zawierające dane osobowe członków Waszej rodziny oraz dane dotyczące Waszej sytuacji finansowej, korzystając z odpowiednich formularzy – możecie zrobić to również przez internet, na stronie INPS, jeżeli jesteście zarejestrowani na portalu
• dostarczyć wypełnione oświadczenie do wybranego urzędu, załączając ewentualnie dokumenty potwierdzające wpisane przez Was dane – ponieważ każdy urząd i CAF ma swoje zasady, poproście o listę dokumentów, jakie musicie dostarczyć
• odebrać gotowe zaświadczenie ISEE – teoretycznie maksymalny czas oczekiwania wynosi 10 dni, jeśli nie zostaną wykryte błędy w oświadczeniu 

Przed 01.01.2015 r. oświadczenie ISEE było ważne przez rok, obecnie natomiast jego ważność kończy się 15 stycznia następnego roku po jego wydaniu. Jeżeli więc otrzymacie ISEE z datą 30.10.2015 r., będzie ono ważne jedynie przez dwa i pół miesiąca (do 15.01.2016 r.), po czym będziecie musieli wystąpić o nowe oświadczenie.

Wydanie zaświadczenia ISEE jest bezpłatne!