JAK DZIAŁA WŁOSKA SŁUŻBA ZDROWIA?

Włoski system opieki zdrowotnej różni się od polskiego i warto te różnice znać, by wiedzieć, gdzie zwrócić się po pomoc i czy związane są z tym jakieś koszty. Postaram się przedstawić Wam najważniejsze cechy włoskiej służby zdrowia, oczywiście w wielkim skrócie, gdyż nie sposób opisać w jednym artykule tak złożonego tematu.

Przede wszystkim musicie wiedzieć, że prawo do opieki zdrowotnej jest zagwarantowane obywatelom włoskim przez art. 32 konstytucji, gdyż artykuł ten głosi, że wszyscy obywatele mają prawo do ochrony zdrowia i nie mogą być pod tym względem dyskryminowani. Dlatego też prawo to zagwarantowane jest wszystkim obywatelom włoskim, bez względu na ich status zawodowy – nawet osoby niepracujące czy bezdomne, a więc nie płacące podatków (włoska służba zdrowia nie jest finansowana ze składek na ubezpieczenie społeczne, a z regionalnego podatku dochodowego), są zarejestrowane w Servizio Sanitario Nazionale (włoskim odpowiedniku naszego NFZ, w skrócie SSN) i mają dostęp do służby zdrowia na takich samych zasadach, jak osoby pracujące czy emeryci.

Z drugiej strony, prawo to, choć powszechne, nie jest do końca darmowe – tylko niektóre „usługi” są zapewnione nieodpłatnie, za inne trzeba płacić ustaloną z góry kwotę, która jest oczywiście niższa od wizyt czy badań w ośrodkach prywatnych. Opłata ta nazywa się ticket i jest traktowana jako udział pacjentów w finansowaniu systemu opieki zdrowotnej. W niektórych przypadkach można uzyskać zwolnienie z tej opłaty, np. w przypadku trudnej sytuacji finansowej lub niektórych schorzeń (wówczas jest się zwolnionym tylko w zakresie wizyt specjalistycznych oraz badań dotyczących danej choroby).

Każdy Włoch (i, bardziej ogólnie, każda osoba zarejestrowana w SSN) ma prawo do wyboru lekarza pierwszego kontaktu (medico di base lub medico di famiglia) oraz pediatry (w przypadku dzieci). Wizyty u tych lekarzy są bezpłatne, a rola lekarza pierwszego kontaktu jest podobna do jego roli w Polsce – stawia on pierwszą diagnozę oraz wypisuje skierowania na ewentualne wizyty i badania specjalistyczne oraz recepty na lekarstwa.

Niektóre lekarstwa przepisywane przez lekarza są całkowicie bezpłatne, gdyż ich koszt jest w całości pokrywany przez SSN – są to tzw. lekarstwa z grupy A (ostatnio niektóre regiony wprowadziły niewielką opłatę również za te lekarstwa, która nie przekracza kilku euro za opakowanie i zależy zazwyczaj od dochodu pacjenta). Za pozostałe lekarstwa, zwane lekarstwami z grupy C, pacjent  musi płacić i muszą być one przepisane przez lekarza. Co do obowiązku posiadanie recepty, w tej grupie są pewne wyjątki, które pozwalają pacjentowi na zakup leków bez okazywania recepty (witaminy, środki przeczyszczające, aspiryna, lekarstwa na kaszel itp.).

Jeszcze kilka lat temu całkowicie bezpłatny był też dostęp do przyszpitalnych oddziałów pogotowia ratunkowego (Pronto Soccorso), jednak w 2011 r. została uchwalona ustawa wprowadzająca w niektórych przypadkach opłaty korzystanie z pogotowia ratunkowego. Związane jest to z faktem, iż mnóstwo osób traktowało (i niestety nadal traktuje) pogotowie ratunkowe jak przychodnię lekarską i pojawiało się w szpitalu z byle katarem czy bólem głowy, choć z tego typu dolegliwościami powinno się zwracać do lekarza pierwszego kontaktu. By zniechęcić pacjentów do tego typu praktyk, obecnie w przypadku dolegliwości uznanej przez personel medyczny za tzw. biały kod (codice bianco), czyli takiej, która w rzeczywistości nie wymaga interwencji pogotowia, płaci się zazwyczaj 25 euro, choć regiony mogą ustalać własne kwoty (np. w Kampanii płaci się aż 50 euro). W niektórych częściach Włoch wprowadzone zostały opłaty również na zielony kod (codice verde), czyli za lekkie przypadki, które wymagają interwencji, ale nie zagrażają funkcjom życiowym pacjenta.