ZAMELDOWANIE - WASZE PYTANIA I WĄTPLIWOŚCI

Ostatnia aktualizacja: 02.02.2015 r.

Urząd meldunkowy odmawia zameldowania mnie, twierdząc, że moja pensja jest zbyt niska, a powinienem zarabiać co najmniej równowartość zasiłku socjalnego.

To, niestety, dość częsta sytuacja, która świadczy o nieznajomości przepisów przez niektórych urzędników. Rzeczywiście istnieje zasada, że posiadane środki na utrzymanie muszą być w wysokości co najmniej rocznego zasiłku socjalnego, ale dotyczy ona tylko i wyłącznie osób niepracujących, które muszą wykazać posiadanie odpowiednich środków na utrzymanie. W przypadku pracowników wysokość zarobków nie ma znaczenia, umowa, status pracownika daje Ci pełne prawo pobytu we Włoszech, a co za tym idzie - prawo (i obowiązek) do zameldowania.

Urząd meldunkowy wymaga ode mnie umowy najmu, której nie posiadam. Czy to prawda, że bez umowy nie mogę się zameldować?

Nie, urząd nie ma prawa żądać umowy najmu (choć zdaję sobie sprawę, że wiele urzędów tak robi), bo – pomijając fakt, że przecież można mieszkać u kogoś za darmo – zameldowanie jest obowiązkiem, bez względu na to, na jakiej podstawie zajmuje się dany lokal. Zameldowanie to nic innego jak rejestracja stanu faktycznego, a więc urząd ma obowiązek przyjąć twoją deklarację, że mieszkasz pod podanym adresem i sprawdzić, czy rzeczywiście tak jest. W razie problemów, polecam moje „Vademecum walki z biurokracją” .

Aktualizacja z dnia 28.05.2014 r.: Art. 5 ustawy nr 47/2014 z dnia 28.03.2014 r. stanowi, że niedozwolone jest meldowanie osób, które nie wykażą, że zajmują lokal zgodnie z prawem, dlatego też urzędy zaczęły wymagać okazania umowy najmu, umowy użyczenia, aktu własności itp. Artykuł ten ma na celu zapobieganie nielegalnemu zajmowaniu lokali (bardzo rozpowszechnionemu we Włoszech), jednak jest on niezgodny z przepisami meldunkowymi i budzi wiele kontrowersji wśród urzędników. W każdym razie ustawa weszła w życie i obecnie do zameldowania wymagany jest dowód, że macie prawo zajmować dane mieszkanie.

Jaka jest wysokość zasiłku socjalnego w 2015 roku? 

Wynosi on 5830,76 euro. 

Jak mogę wykazać posiadanie odpowiednich środków na utrzymanie?

Jeśli nie chce Ci się dyskutować z urzędnikiem, który odmawia przyjęcia autodichiarazione, możesz udokumentować posiadanie odpowiedniej kwoty okazując np. wyciąg z konta bankowego lub oświadczenie osoby trzeciej, która ma zamiar Cię utrzymywać (np. rodziców, partnera itp.). Szerzej na ten temat pisałam tutaj.

Urząd wymaga ode mnie wyciągu z włoskiego konta bankowego, a ja mam konto tylko w polskim banku. Czy żądania urzędnika są podstawne?

Nie, urząd nie ma prawa wymagać, by konto było założone we włoskim banku. Nie ma znaczenia, gdzie się ono znajduje, możesz mieć konto założone nawet na Kajmanach, a urzędnikowi nic do tego – ważne, że masz środki na utrzymanie. W okólniku nr 18 z dnia 21.07.2009 r. włoskie MSW wyraźnie zaznacza, że wytyczne Komisji Europejskiej nie dopuszczają ograniczeń w kwestii dostarczenia dowodu posiadania odpowiednich środków finansowych.

Rodzice wysyłają  mi co miesiąc kwotę potrzebną na pokrycie kosztów utrzymania we Włoszech, ale urząd twierdzi, że środki na utrzymanie nie mogą pochodzić od osób trzecich.

Włoskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wyjaśniło tę sprawę w okólniku nr 18 z dnia 21.07.2009 r., gdzie jest jasno napisane, że środki te jak najbardziej mogą pochodzić od osób trzecich.

Urząd odmawia przyjęcia mojego oświadczenia o posiadaniu odpowiednich środków na utrzymanie. Co mam zrobić?

Urzędnicy nie mogą odmówić przyjęcia autodichiarazione, gdyż zgodnie z art.74, 1 ustawy nr 445/2000 stanowi to wykroczenie. Ponadto włoskie MSW w okólniku nr 19 z dnia 06.04.2007 r. zaznacza, że jest to dopuszczalny sposób wykazania posiadania środków na utrzymanie. Jeśli urzędnik nie da się mimo wszystko przekonać, nie pozostaje nic innego, jak postąpić zgodnie z „Vademecum walki z biurokracją”.

Posiadam polską EKUZ, jednak urząd meldunkowy twierdzi, że nie jest ona uznawana jako dowód ubezpieczenia zdrowotnego.

To zależy. Jeśli przebywasz we Włoszech tymczasowo (np. studiujesz, jesteś pracownikiem sezonowym lub zostałeś oddelegowany do Włoch przez firmę zagraniczną), urząd ma obowiązek przyjąć Twoją EKUZ, co zostało wyjaśnione przez włoskie MSW w okólniku nr 18 z dnia 21.07.2009 r. Jeśli natomiast chcesz się zameldować „z wyboru”, bo postanowiłeś przeprowadzić się do Włoch, EKUZ nie jest wystarczającym ubezpieczeniem zdrowotnym, gdyż nie pokrywa wszystkich kosztów leczenia, a jedynie te niezbędne, dlatego musisz wykupić prywatną polisę zdrowotną lub zarejestrować się odpłatnie w Servizio Sanitario Nazionale, jeśli Twój region daje taką możliwość.

Urząd meldunkowy wymaga ode mnie aktu urodzenia zaświadczenia o stanie cywilnym wydanego przez ambasadę.

Mnie też się to przytrafiło, jednak urzędnik nie ma prawa wymagać tego typu dokumentów do zameldowania, a w tej sprawie wypowiedziała się też Unia Europejska. Głośno było kilka lat temu o sprawie francuskiej studentki, od której gmina Forio zażądała do zameldowania właśnie aktu urodzenia i w związku z tym wpłynęła skarga do UE. Unia odpowiedziała, że gmina nie ma prawa go wymagać, po czym sprawa skończyła się w sądzie, który nakazał gminie zameldowanie dziewczyny. Natomiast co do zaświadczenia o stanie cywilnym, jeśli urząd się uprze, ma obowiązek przyjąć tzw. autodichiarazione, w przeciwnym wypadku popełnia wykroczenie. Jednak powtarzam, urzędnik nie ma prawa odmówić Ci zameldowania ze względu na brak dokumentów, które nie są wymagane przepisami. 

Wynajmuję mieszkanie, jednak właściciel nie chce zgodzić się na moje zameldowanie.

Pod tym względem Włochy niewiele różnią się od Polski, niestety. Wielu właścicieli mieszkań jest przekonanych, że zameldowanie daje lokatorowi jakieś prawo do zajmowanego lokalu, co jest oczywiście nieprawdą. Zameldowanie to nic innego jak rejestracja stanu faktycznego, na dodatek obowiązkowa, co również wielu osobom – podobnie jak w Polsce – umyka. W przypadku obywateli Unii jest to o tyle skomplikowane, że jesteśmy dodatkowo zobowiązani do zameldowania się przez ustawę nr 30/2007, więc wyjścia są w zasadzie dwa: przekonać właściciela lub zameldować się bez względu na jego protesty. Pamiętaj, że urząd meldunkowy nie może wymagać zgody właściciela na zameldowanie się w lokalu innej osoby – od tego jest kontrola straży miejskiej, by sprawdzić, czy rzeczywiście mieszkasz pod podanym adresem, a właściciel otrzymuje jedynie powiadomienie z urzędu, że osoba X złożyła wniosek o zameldowanie. Może się wówczas temu sprzeciwić, ale urząd nie może wziąć tego pod uwagę, jeśli straż miejska stwierdzi, że rzeczywiście zajmujesz jego mieszkanie – czyli tak naprawdę widzimisię właściciela nie ma znaczenia, no chyba że włamałeś się do mieszkania i zająłeś je bezprawnie.;) Oczywiście są urzędy – np. w Rzymie jest to oficjalna procedura – które wymagają, by osoba już zameldowana w mieszkaniu podpisała coś w rodzaju zgody, ale jeśli osoba ta tego nie zrobi i urząd nie chce Cię z tego powodu zameldować, popełnia wykroczenie i wtedy polecam „Vademecum walki z biurokracją”.