OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIE OD WYPADKÓW „DOMOWYCH” – ASSICURAZIONE CASALINGHE

INAIL, włoska instytucja zajmująca się wypadkami przy pracy, w akcie desperacji zaczął w tym roku wysyłać „gospodyniom domowym” wypełnione już odcinki wpłaty odnoszące się do ubezpieczenia od wypadków, które mogą przydarzyć się w domu i w zagrodzie. Desperacja ta związana jest głównie z tym, że ubezpieczenia tego, uchwalonego w 1999 roku i mającego na celu niejako zrównanie zajmowania się domem z pracą zawodową, praktycznie nikt nie płaci, choć teoretycznie jest ono obowiązkowe, podobnie jak abonament RTV.;)

Trudno zresztą się dziwić, że obywatele nie garną się do opróżniania portfela – pomijając już fakt, że większość osób, które powinny opłacać ubezpieczenie nawet o tym nie wie, tak naprawdę daje ono bardzo niewiele, żeby nie powiedzieć, że nie daje nic. Musielibyście zrobić sobie naprawdę poważną krzywdę, by INAIL wypłacił Wam trochę kasy, więc łatwiej jest machnąć ręką, tym bardziej, że jeszcze się chyba nie zdarzyło, by INAIL kogoś ukarał na nie zapłacenie składki.

No nic, skoro obowiązek jest i skoro dostajecie (a wiem, że dostajecie) wezwania do zapłaty, to zajmiemy się dzisiaj tymże ubezpieczeniem. ;)

Kto ma obowiązek ubezpieczyć się od wypadków w domu?

Powinniście opłacać składkę na ubezpieczenie, jeżeli:

• macie od 18 do 65 lat
• zajmujecie się wyłącznie domem i rodziną, a więc nie pracujecie zawodowo
• nikt Wam za to nie płaci 

Ubezpieczenie obejmuje więc następujące osoby:

• gospodynie domowe
• uczniów i studentów, nawet jeśli uczycie się w innym mieście, ale zajmujecie się miejscem, w którym mieszkacie
• bezrobotni
• emeryci i renciści, którzy nie ukończyli 65. roku życia
• pracownicy na „postojowym”, czyli cassa integrazione 
• osoby pracujące tylko przez część roku, np. pracownicy sezonowi czy pracownicy zatrudnieni na czas określony, jeśli umowa nie pokrywa całego roku – w tym przypadku musicie ubezpieczyć się jedynie na okres, w którym nie pracujecie, choć wysokość składki pozostaje taka sama (cóż...)

Z obowiązku opłacania ubezpieczenia zwolnione są natomiast:

• osoby wykonujące prace użyteczności publicznej (lavoratori socialmente utili)
• osoby zatrudnione na zasadzie tzw. borsa lavoro, czyli czegoś w rodzaju stypendium zawodowego/stażu
• osoby uczęszczające na kursy szkoleniowe lub biorące udział w stażach
• osoby pracujące na pół etatu
• duchowni, zakonnicy itp. 

Wysokość składki i kary za brak ubezpieczenia

Należy przyznać, że składka na ubezpieczenie od następstw wypadków domowych jest śmiesznie niska, gdyż wynosi ona obecnie 12,91 euro. Z drugiej strony, jaka składka, takie świadczenia, ale o tym za chwilę.

W niektórych przypadkach koszt składki jest pokrywany przez skarb państwa, a więc nie musicie opłacać ubezpieczenia (po złożeniu odpowiedniego oświadczenia w INAIL), nawet jeśli teoretycznie taki obowiązek. Aby uzyskać zwolnienie z opłaty, musicie spełniać jednocześnie dwa warunki:

1. Wasz osobisty dochód brutto nie przekracza 4648,11 euro rocznie
2. łączny dochód roczny Waszej rodziny nie przekracza 9296,22 euro 

A co się stanie, jeśli nie zapłacicie składki? Teoretycznie INAIL może nałożyć na Was karę grzywny, ale biorąc pod uwagę, że nie może ona przekroczyć równowartości rocznej składki, dla tych 12 euro z hakiem nikt nikogo nie ściga.;)

Zakres ubezpieczenia

Ubezpieczenie obejmuje wypadki, jakie mogą Wam się przytrafić we Włoszech na obszarze domu, w którym mieszkacie Wy i członkowie Waszej rodziny, w tym w miejscu, w którym spędzacie urlop, nawet jeśli jest to mieszkanie wynajęte, nie własnościowe (tylko jeśli znajduje się ono na terytorium Włoch). Do pojęcia „dom” zaliczane są również należące do niego balkony, tarasy, strychy, piwnice, garaże, ogrody czy podwórka, a także części wspólne (np. klatka schodowa czy brama), jeśli mieszkacie np. w bloku. Nie pokrywa ono natomiast wypadków, jakim możecie ulec np. w drodze ze sklepu czy odprowadzając dzieci do szkoły.

Pamiętajcie przy tym, że aby wypadek został uznany przez INAIL, musi on być w jakiś sposób związany z pracą wykonywaną przez Was na rzecz domu i rodziny, więc to nie jest tak, że jeśli spadnie na Wam lampa podczas oglądania „Tańca z gwiazdami”, możecie domagać się czegoś od INAIL. :) Dla przykładu, uznane zostaną wypadki podczas mycia naczyń, przygotowywania posiłków, sprzątania, wymiany żarówki czy naprawy rury w łazience, a także wypadki związane z Waszymi zwierzętami domowymi (gdyż zajmowanie się nimi zalicza się do zajmowania się domem i rodziną).

Począwszy od maja 2006 roku, ubezpieczenie pokrywa też wypadki śmiertelne, które wcześniej były z niego wykluczone.

Wypłacane świadczenia

Jak wspomniałam, nie liczcie na górę pieniędzy za to, że przycięliście sobie palec nożem podczas krojenia pomidorów na sałatkę – niestety INAIL nie wypłaca odszkodowania za każdy nieszczęśliwy wypadek. Możecie uzyskać je jedynie wówczas, gdy na wskutek wypadku stwierdzona zostanie trwała niezdolność do pracy w stopniu co najmniej 27%. Oznacza to na przykład, ze musielibyście stracić wzrok w jednym oku albo obciąć sobie z dwa palce, czego nikomu z Was nie życzę. ;)

Renta inwalidzka (rendita diretta)

Powiedzmy, że lekarz orzekł, że Wasza niezdolność do pracy przekracza 27% - w zależności od stopnia niepełnosprawności, możecie otrzymać miesięczną rentę w wysokości od 186,17 euro do 1292,90 euro. Będzie Wam ona wypłacana do końca życia, bez konieczności latania po komisjach w celu potwierdzenia, że nadal jesteście niezdolni do pracy, a dodatkowo jest ona zwolniona z opodatkowania, więc nie zalicza się do Waszego dochodu.

Renta rodzinna (rendita ai superstiti)

Jeśli wypadek okaże się śmiertelny (tfu, tfu!), osieroceni przez Was członkowie rodziny otrzymają coś w rodzaju renty rodzinnej. Mają do niej prawo:

• małżonek
• dzieci, w tym adopcyjne, do momentu ukończenia 12. roku życia
• uczące się i niepracujące dzieci, do momentu ukończenia 21. roku życia
• niepracujący studenci, do momentu ukończenia 26. roku życia
• dorosłe dzieci, jeśli są niezdolne do pracy

Jeżeli nie pozostawiliście po sobie żony, męża ani dzieci, renta należy się:

• Waszym rodzicom, jeśli pozostawali oni na Waszym utrzymaniu
• Waszemu rodzeństwu, jeśli mieszkało ono razem z Wami i było przez Was utrzymywane

Wysokość renty zmienia się w zależności od stopnia pokrewieństwa, przy czym jej łączna kwota, wypłacana wszystkim członkom rodziny nie może przekroczyć w 2015 roku 1158,32 euro.

STOPIEŃ POKREWIEŃSTWA	WYSOKOŚĆ RENTY
Małżonek	50% przysługującej kwoty
Dziecko	20% przysługującej kwoty
Dziecko pozbawione obojga rodziców	40% przysługującej kwoty
Rodzic	20% przysługującej kwoty
Brat/siostra	20% przysługującej kwoty

Zasiłek pogrzebowy (assegno funerario)

W przypadku Waszej śmierci rodzina ma też prawo do zasiłku pogrzebowego, który wynosi obecnie 2132,45 euro.

Fundusz Ofiar Poważnych Wypadków (Fondo vittime gravi infortuni)

Dodatkowo Wasza rodzina może skorzystać z dwóch rodzajów świadczeń wypłacanych z tzw. Funduszu Ofiar Poważnych Wypadków:

• wcześniejszej wypłaty renty rodzinnej w wysokości trzymiesięcznej renty,
• jednorazowego zasiłku, którego wysokość jest co roku określana przez Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej – w 2014 roku wynosiła ona 3500 euro w przypadku jednego członka rodziny mającego do niego prawo, 6750 euro w przypadku dwóch, 10000 euro w przypadku trzech i 15000 w przypadku większej liczby osób. 

Jak opłaca się składki?

Po zapisaniu się do ubezpieczenia, INAIL będzie wysyłał Wam co roku druk wpłaty, za pomocą którego należy uiścić opłatę (jak wspomniałam, ostatnio INAIL wziął się za wysyłanie odcinków wpłat również osobom nie ubezpieczonym). Taki sam druk, bez Waszych danych, znajdziecie na poczcie czy w siedzibach INAIL, a dodatkowo płatności możecie dokonać również na stronie INAIL (płacąc kartą kredytową) czy też przelewem na konto urzędu.

Termin wpłaty rocznej składki mija 31 stycznia każdego roku, oczywiście jeżeli nadal spełniacie warunki, które zobowiązują Was do jej opłacania. Jeżeli coś się w tej kwestii zmieniło, np. znaleźliście pracę, musicie poinformować o tym INAIL, wypełniając specjalny formularz i wysyłając go wraz z kopią Waszego dowodu tożsamości do odpowiedniej terytorialnie siedziby urzędu za pomocą poczty elektronicznej, faksu lub listownie.

Uległem wypadkowi – co teraz?

Załóżmy, że nasz drogi Kazio przycinał żywopłot piłą mechaniczną, piła wyślizgnęła mu się z rąk i obrąbała mu stopę – wybaczcie drastyczność sytuacji, ale musiałam w jakiś sposób załatwić Kaziowi rentę, a zwykłe zadrapanie nie wystarczy. Kazio musi udać się czym prędzej na pogotowie (jeśli wypadek jest mniej makabryczny, możecie zwrócić się też do lekarza rodzinnego) i poinformować personel, że uległ wypadkowi podczas wykonywania prac domowych i że jest od takich wypadków ubezpieczony.

Po zakończeniu leczenia Kazio musi wypełnić odpowiedni formularz, którego drugą część wypełnia lekarz, opisać w nim okoliczności odrąbania sobie stopy, załączyć dokumentację medyczną i doręczyć do najbliższej siedziby INAIL (może go wysłać również listem poleconym lub certyfikowaną pocztą elektroniczną PEC).

W ciągu 120 dni urząd musi ocenić, czy rzeczywiście brak stopy jest wystarczający, by uzyskać prawo do renty i poinformuje o tym Kazia. Gdyby przypadkiem renta nie została mu przyznana, może złożyć odwołanie od decyzji w ciągu 90 dni od daty jej wydania.

Gdyby natomiast nie udało się Kazia wyleczyć i zmarłby on wskutek odniesionych ran, wniosek o przyznanie renty składają członkowie jego rodziny, o których pisałam wyżej.